"ช็อกโกแลตซีสต์"
บทความสุขภาพ
"ช็อกโกแลตซีสต์" โรคที่พบได้บ่อยเพศหญิง
โรคยอดฮิตเฉพาะเพศหญิงที่มักพบเจออยู่บ่อยๆ นั่นก็คือ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หรือที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อว่า ช็อกโกแลตซีสต์ ซึ่งจะเป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยที่มีประจำเดือน และอาจพบบ่อยมากขึ้นในผู้หญิงที่มีอาการปวดประจำเดือนมากๆ ร่วมกับปัญหามีบุตรยาก และถึงแม้ว่าโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ จะเป็นเพียงอาการผิดปกติที่อาจจะไม่ได้ร้ายแรงมากนัก แต่ถ้าหากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง ก็อาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตได้
สาเหตุของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
เกิดจากประจำเดือนที่ไหลย้อนกลับไปในช่องท้อง เนื่องจากเวลาที่ผู้หญิงมีประจำเดือน จะมีเยื่อบุโพรงมดลูกลอกปนออกมากับเลือดประจำเดือนที่ออกมาทางช่องคลอด แต่จะมีเลือดประจำเดือนและเยื่อบุโพรงมดลูกบางส่วนที่ไหลผ่านท่อนำไข่กลับเข้าไปในอุ้งเชิงกราน และฝังตัวตามจุดต่างๆ ในอุ้งเชิงกราน รังไข่ ท่อนำไข่ ผนังอุ้งเชิงกราน ผิวมดลูก ปากมดลูก ลำไส้ และกระเพาะปัสสาวะ และในกรณีที่เยื่อบุโพรงมดลูกไปฝังตัวอยู่ในรังไข่ และรังไข่ไม่มีทางออกของเลือด เลือดที่ออกจะถูกขังอยู่ไปไหนไม่ได้ นานวันก็จะสะสมมากขึ้นจนโตขึ้นเป็นซีสต์ เลือดที่สะสมนานก็จะเป็นสีแดงคล้ำหรือข้นคล้ายสีของช็อกโกแลตด้วย
และยังพบอีกว่าผู้หญิงที่มีลูกคนแรกตอนอายุมาก และผู้หญิงที่มีคนในครอบครัวเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ก็จะมีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่สูงขึ้น รวมถึงผู้หญิงที่ดื่มแอลกอฮอล์และกาแฟมากๆ เป็นประจำ ก็พบว่ามีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่สูงขึ้นด้วยเช่นกัน
อาการโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
- ปวดประจำเดือนมากๆ
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ
- ปวดท้องน้อยเป็นประจำก่อน ระหว่าง และหลังมีประจำเดือน
- ปวดท้องน้อยเรื้อรัง (มีอาการปวดมานานกว่า 6 เดือน)
- รู้สึกปวดท้องคล้ายปวดอุจจาระ ตอนมีประจำเดือนทุกครั้ง
- รู้สึกปวดท้องน้อยขณะมีเพศสัมพันธ์
- การมีบุตรยาก
- คลำเจอก้อนบริเวณช่องท้องส่วนล่าง
- หรือกรณีที่มีอายุมากขึ้น แล้วอยู่ๆมีอาการปวดประจําเดือนที่มากกว่าปกติ เช่น จากเดิมมีอาการปวดประจำเดือนแต่ปวดพอทนได้ แต่ต่อมาอาการปวดประจําเดือนเป็นมากขึ้น จนต้องทานยาแก้ปวด หรือปวดจนรบกวนการใช้ชีวิตประจําวัน อาการเหล่านี้ถือเป็นสัญญาณเตือนของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
การรักษาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
วิธีการรักษาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ แพทย์จะเลือกวิธีที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย โดยจะคํานึงถึงปัจจัยต่างๆ ของผู้ป่วยเป็นหลัก เช่น อาการของผู้ป่วย อายุ ความต้องการมีบุตร และความรุนแรงของโรค เป็นต้น ซึ่งการรักษาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หลักๆ จะมีอยู่ 3 วิธี ดังนี้
- การใช้ยา
จะเป็นการรักษาอาการในเบื้องต้น โดยแพทย์จะให้ใช้เป็นยาแก้ปวดกลุ่มที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบแบบที่ไม่มีสเตียรอยด์เพื่อลดอาการปวดประจำเดือนและปวดท้องน้อย - การใช้ฮอร์โมนบำบัด
ก็จะมีทั้งรูปแบบยาเม็ดคุมกำเนิด ยาฉีดคุมกำเนิด และห่วงฮอร์โมนที่ใส่ในโพรงมดลูก เพื่อช่วยลดเลือดประจำเดือนกรณีที่ประจำเดือนมาเยอะหรือปวดประจำเดือนมาก แต่การรักษาโดยวิธีนี้ผู้ป่วยจะไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ - การรักษาด้วยการผ่าตัด จะมี 2 วิธีคือ
- การผ่าตัดเปิดผนังหน้าท้อง
ข้อดี คือ มีค่าใช้จ่ายถูก
ข้อเสีย คือ แผลจะมีขนาดใหญ่ ทำให้มีโอกาสเจ็บแผลมากขึ้น ฟื้นตัวได้ช้า มีโอกาสเกิดพังผืดได้มาก จึงไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่ยังต้องการมีบุตรในอนาคต - การผ่าตัดแบบส่องกล้องแผลเล็ก
ข้อดี คือ แผลมีขนาดเล็ก เจ็บแผลน้อย ฟื้นตัวได้เร็ว และมีโอกาสเกิดพังผืดหลังผ่าตัดน้อยกว่า ซึ่งเป็นผลดีอย่างยิ่งสำหรับผู้ป่วยที่ยังต้องการจะมีบุตรในอนาคต
ข้อเสีย คือ จะมีค่าใช้จ่ายที่สูง และจำเป็นจะต้องใช้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการผ่านตัดผ่านกล้องโดยเฉพาะ
- การผ่าตัดเปิดผนังหน้าท้อง
ติดตาม โซเชียลเน็ตเวิร์ก ของเรา